برای برقراری ارتباط ساکنان شهر اصفهان که در دو طرف رودخانه زایند رود بودند، ایجاد پل هایی بر روی رودخانه مورد نیاز گشت. پل های شهرستان، مارنان، سی و سه پل و خواجو از جمله قدیمی ترین پل های شهر اصفهان هستند که بر روی این رودخانه زیبا ساخته شدند. پل باریک و کم عرضی در خیابان اسماعیل اصفهان رویت می شود که مابین پل خواجو و پل سی و سه پل قرار گرفته است.

در گذشته این بنا در غرب کاخ های هفت دست و آیینه خانه واقع شده بود. این دو کاخ به همراه تعدادی از کاخ های دیگر ، توسط حاکم اصفهان به نام مسعود میرزا ظل السلطان در زمان پادشاهی ناصرالدین شاه ویران گشتند. در برخی کتب از این پل با نام پل سعادت آباد اصفهان یاد شده است.  در درازای جوی آبی بر روی ناحیه سنگ تراش وسط پل جریان داشت که به همین خاطر به پل جوبی یا جویی معروف شد. در واقع، بخشی از آب باغ های شمالی از طریق این جوی تأمین می گشت. متاسفانه در حال حاضر این جوی آب پر شده است. البته در زبان عامیانه برخی از مردمان اصفهان به غلط به پل چوبی نیز عنوان می شود. چون  در ساختمان این پل چوبی به کار نرفته است.

در زمانی که شاه عباس دوم در اصفهان حکومت می کرد به دلیل علاقه به ساختن بناها، پل جویی را که مورد نیاز برای ارتباط دو منطقه بود دستور به ایجاد آن نمود. پل جویی از لحاظ معماری دارای 21 دهانه طاق جناغی شکل، دو اتاقک و آب برهای مثلثی می باشد. در گذشته و در قسمت میانی پل، برج شش ضلعی قرار داشت که از هر سوی آن چشمه ای  جاری بود. با توجه به بلایای روزگار، پل جویی که از سنگ تراشیده شده  به دلیل طول زیادو پهنای کم بسیار مقاوم بوده است. در کلیه بدنه و طاق های پل از آجر با ملات گچ استفاده شده و در پایه های آن ملات ساروجی کار شده است.

پل جویی اصفهان تنها برای عبور و مرور مردم ایجاد نگردید، بلکه تنها راه ارتباطی باغ های شمالی و جنوبی زاینده رود نیز به حساب می آمد. هم چنین گاهی اوقات برای گذر خانواده شاه عباس و ملاقاتشان با بزرگان، سفیران نیز استفاده می شد.

منبع : نشاط آوران

قبر این شخص بزرگوار بر جنب دروازه قرآن می باشد. از کنار مقبره خواجوی کرمانی آب چشمه رکناباد می گذرد. با اعتبارات اداره فرهنگ فارس در سال 1315 هجری شمسی تصمیم به ساخت این آرامگاه شد.

خواجوی کرمانی از شاعران مطرح ایران در قرن هشتم  است. ایشان از شاعران زمانه مغول بوده و شعرهایی در ستایش پادشاهان منطقه فارس را دارد. خواجوی کرمانی به نخل بند شاعران شهرت داشته و ملقب به خلاق المعانی و ملک الفضلا می باشد. ایشان در اواخر قرن هفتم در کرمان متولد شد و در دوره جوانی به اصفهان، آذربایجان، ری، مصر، شام و عراق مسافرت نمود و بعد از این سفر طولانی در شیراز سکنی گزید. از اثرها و اشعار خواجوی کرمانی می توان به دیوان و پنج مثنوی اشاره کرد. خواجوی کرمانی در شهر نزدیک رکناباد شیراز به خاک سپرده شد.

 محل آرامگاه خواجوی کرمانی در فضای بدون سقف قرار گرفته و در میان صفه آرامگاه، سنگ قبر محدبی شکل و برآمده مشاهده می شود. کتیبه هایی که نشان دهنده وجود قبر خواجو باشد در این بقعه رویت نمی شود و فقط در بالای آن متن قرآنی به خط ثلث نگارش شده است.

بر طبق رسم زمانه در بالا و پایین قبرهای شاعران و عارفان دو ستون سنگی کوتاه قرار می دادند که در کنار این سنگ قبر نیز به چشم می خورد.

در سال 1337 هجری شمسی، اداره باستان شناسی استان فارس اقدام به ساخت یک اتاق در بخش شمالی فضای مقبره کردند که بر روی کاشی های پیشانی اتاق چند بیتی از غزلیات خواجوی کرمانی به خط نستعلیق نوشته شده است.

در بالای مقبره خواجوی کرمانی سه غار وجود دارد. یکی از غارها محل عبادت زهاد و مشایخ بود که خواجوی کرمانی هر از گاهی برای عبادت به آن جا می رفت. غار دیگر دارای دهانه طاقی ضربی از نوع کجاوه های سنگی است که قبر وزیر معروف شاه  ابواسحاق اینجو در آن قرار دارد.

در کنار این غار نقوش برجسته از نبرد رستم و شیر دیده شده، که به فرمان فرمانروای فارس در سال 1218 هجری قمری ساخته شده است. همچنین در کنار این نقوش ، نقش برجسته فتحعلی شاه به همراه دو نفر از پسرانش نیز رویت می شود. در حال حاضر در مقبره خواجوی کرمانی مرمت ها و تعمیراتی صورت گرفته است.

منبع : نشاط آوران

این کلیسا توسط تاجری مسیحی به نام خواجه پطروس در دوران سلطنت شاه عباس کبیر ساخته شد. تصویر این شخص بر روی دیوار کلیسا بیت الحم کشیده شده و آرامگاه وی نیز در ایوان مقابل درب غربی کلیسا وجود دارد. دیوارها و پی این بنا بسیار قطور بوده و در برخی نقاط به چندین متر می رسد.

در معماری و تزئینات کلیسای بیت الحم اصفهان نقاشی هایی از زندگانی حضرت مسیح و هم چنین طلاکاری های زیبا وجود دارد. در حیاط این بنا دو تالار تدفین مشاهده می شود که در آن هفتاد سنگ قبر از بزرگان ارامنه قرار دارد. ساختمان کلیسای بیت اللحم دارای پلانی مستطیل شکل در دوطبقه و ساخته شده از آجر می باشد.

گنبد کلیسا که به صورت دو پوسته ساخته شده، با طلاکاری و کتیبه هایی تزئین گشته است. هشت پنجره در ساق گنبد رویت می شود که طاق نماهایی نقاشی شده از چهره دوازده حواری مسیح(ع)، رستاخیز مسیح و غیره وجود دارد. گنبد کلیسای بیت الحم بروی چهار ستون مرتفع بنا شده است .

در محراب گنبد دوازده تصویر زیبا که از جمله ی آنها میتوان به تصویر بهشت اشاره کرد، قرار دارد. در سمت چپ این نقاشی، تصویری از خواجه پطرس دیده می شود. همچنین ناقوس کلیسا بیت الحم در ضلع غربی گنبد واقع شده است. در بخش هایی از کلیسا  همچون سرود خوان و اطراف گنبد و بخش بالایی محراب کتیبه هایی با خط ارمنی طلایی مشاهده میشود. در بخش سرود خوان کلیسا تابلوهایی از تولد مسیح و غسل تعمید ایشان دیده میشود. همچنین در بخش عوام نیز تابلوهای زیادی  وجود دارد.

کلیسا بیت الحم اصفهان دارای سن مربوط به گروه کر یا همان سرودخوان می باشد که این نکته  قابل توجهی می باشد. نقاشی های این کلیسا مربوط به تلاش شخص خواجه اوتیک است. نکته حائز اهمیت در نقاشی های کلیسای بیت الحم این است که از ظرافت هنری خاصی نسبت به کلیسای وانک برخوردار است.

در گذشته در اطراف این کلیسا چهار حیاط بوده که اکنون فقط بخش شرقی آن بجا مانده وسایر حیاط ها تخریب و تبدیل به خیابان نظر فعلی گردیده است.

منبع : نشاط آوران

در قدیم، مناره را بین دو مرز ایجاد می کردند و برای مشخص شدن مرز در داخل مناره وسیله ای نورانی قرار می دادند. به تدریج این ساختار در میان راه های عمومی نیز پیاده گشت. با توجه به بیاناتی که در تاریخ صورت گرفته اولین مناره ای که ساخته شد، مناره اسکندریه در مصر می باشد. در سرزمین های اسلامی مناره ها ارزش ویژه ای در معماری اسلامی پیدا کردند و این طور شد که موذن برای اذان گفتن در جایگاهی که در مناره برایش در نظر گرفته شده بود می رفت و در آن جا صدایش در سرتا سر منطقه می پیچید.

دو مناره مدور در محله یهودی نشین جوباره اصفهان در کوچه ای به نام کوچه حاج کاظم قرار دارد که دارای تزئیناتی به سبک مغولی و ارتفاع 38 متر است. مناره ها در قرن 8 هجری قمری ساخته شده اند اما به دلیل ریزش کتیبه های دو مناره تاریخ دقیق ساختشان مشخص نیست.

بنا به اظهارات عده ای  دو مناره دارالضیافه اصفهان را مربوط به دوران آل مظفر دانسته و گروهی دیگر آن ها را به دوره سنجریه نسبت می دهند. اما با توجه به مقرنس کتیبه به جا مانده این بنا متعلق به دوران اولجایتو ایلخانی است.

در مناره های دارالضیافه تزئینات کاشی کاری صورت گرفته ، پس به نظر می رسد که سردر کاروانسرای با شکوهی بوده که متعلق به امیری در دوره ایلخانی است. پس در قدیم عمارتی مجلل متصل به سردر مناره ها قرار داشته است. با توجه به نظرات بیان شده و بودن کتیبه ای که دو جمله آن بیشتر قابل خواندن نیست می توان این حدسیات را قابل قبول دانست.

درباره نام حقیقی مناره ها به دو اسم دارالضیافه و دارالضیاء اشاره شده است. دو مناره بر روی پایه های قطور هشت ضلعی قرار گرفته اند. این پایه ها در حدود 30 متر ارتفاع دارند. کتیبه مقرنس در بالا مناره با خط ثلث بر روی کاشی لاجوردی نوشته شده و با توجه به متن نگارش احتمال دارد در اطراف مناره ها مسجدی وجود داشته است.

در داخل مقرنس های دو مناره دارالضیافه اصفهان اسامی از محمد، علی، فاطمه، حسن و حسین آورده شده و پوشش تزئینات مناره ها به خط بنایی فیروزه ای بر زمینه شطرنجی آجری می باشد.

منبع : نشاط آوران

این موزه هنری در خیابان استانداری شهر اصفهان قرار گرفته است. علت نامگذاری این بنا به رکیب خانه این است که در دوره صفوی، جایگاهی برای قرار دادن لوازم و اشیاء اصطبل سلطنتی  بود.

حیاط دلنشینی در موزه هنرهای تزیینی اصفهان قابل رویت بوده که با داشتن فضای خرم با درختانی سرسبز  در میانه ساختمان به زیبایی اش افزوده است. هم چنین در اطراف حیاط تالارها و اتاق هایی وجود دارد. عمارت رکیب خانه دارای طبقات فوقانی نیز بوده و در سمت راست آن برجی دیده می شود که علاوه بر کاربرد کلاه فرنگی، کاربردهای دیگری نیز داشته است.

دفتر موزه هنرهای تزئینی اصفهان در بخش شاه نشین قرار داشته و از معماری و طراحی بسیار دلپذیری برخوردار است. طبقات بالایی موزه مربوط به بخش اداری می باشد.

بیش از 3000 شی تاریخی متعلق به دوران صفویه و قاجاریه در موزه هنرهای تزئینی اصفهان به چشم می خورد. این اشیا در غالب غرفه هایی زیبا با چینشی منظم در معرض دید عموم گردشگران قرار گردیده است.

هم چنین موزه هنرهای تزئینی دارای کتابخانه مخصوص و تخصصی بوده که مورد استفاده دانشجویان می باشد.

بخش های هفت گانه موزه هنرهای تزئینی اصفهان عبارتند از:

• خط و کتابت : در اوایل بخش موزه، هنرهایی از اوراق و مجلدات قرآن کریم، کتب ادعیه و احادیث و … قرار گرفته است. هم چنین انواع جلدهای چرمی به شیوه های متعدد نیز وجود دارد.
• آثار لاکی و روغنی : از آثار این بخش می توان به اشیاء لاکی، جعبه، قلمدان، ترازو، جای طومار، جلد آلبوم، سرچسبدان، قاب آیینه و … اشاره کرد. هم چنین آثار ارزشمند از بزرگان با نقوش زیبا رویت می گردد.
• دست بافته های سنتی : در این بخش منسوجات متنوع وکم نظیر دوران قاجار قابل مشاهده است. این آثار مربوط به بافندگی های شهرهای مرکزی ایران می باشد که به شیوه های مختلفی زینت داده شده اند. در این بخش آثار قلمکاری اصفهان نیز قرار گرفته است.
• آبگینه : در این مجموعه آثار هنری زیبا از کریستال های تراش دار و انواع عطردان و پیاله شیشه ای که متعلق به قرن های 3 تا 6 هجری قمری است قابل رویت می باشد.
• نگارگری : در این بخش آثار نگارگری ایرانی در سبک های گوناگون وجود دارد که از جمله با ارزش ترین آن ها می توان به تابلوی مذهب تشعیری اشاره نمود.
• آثار چوبی : در این قسمت آثار نفیس صنایع هنری بر چوب مانند منبت کاری، خاتم سازی، معرق و مشبک در نمونه های انواع قاب آیینه، ملاقه های دوغ خوری، رحل و جعبه قرآن و … قابل مشاهده است.
• آثار فلزی : در این مجموعه آثار فلزی شامل زیورآلات طلا و نقره، کمربند، انواع قوطی، قفل و قلمدان، خنجر، چاقو، قیچی، سرقلیان و … با شیوه های ساخت و تزئین گوناگون مشاهده می گردد.

منبع : نشاط آوران

بقعه امامزاده سلطان علی بن محمد باقر معروف به مشهد اردهال یا مشهد قالی در 40 کیلومتری غرب کاشان قرار دارد. بنای اولیه ای که بر روی این بقعه ساخته شده است مربوط به دوران سلجوقیان می باشد . در دوران متمادی قسمتهایی به آن اضافه گردیده است که بیشترین آنها مربوط به دوران صفویان می باشد. در دوران قاجاریه نیز گلدسته های ایوان، سرداب و صحن قمی ها بدان اضافه گردید.

این بقعه ی متبرکه دارای ۳ صحن اصلی شرقی یا صحن فینی ها، جنوبی یا صحن صفا و غربی یا صحن قمی ها می باشد. صحن صفا ایوانی است مزین به کتیبه های گچی به خط نستعلیق و نقاشیهایی از دوره قاجار، و آب انباری نیز در آن وجود دارد. این صحن روبروی درب اصلی بقعه امامزاده سلطان علی بن محمد باقر قرار دارد.

بقعه مشهد اردهال کاشان دارای گنبدی مدور با پوشش کاشی زرد طلایی و خشت می باشد. بروی این گنبد تزئیناتی از جمله نگاره های اسلیمی و بوته های پیچ دار الوان وجود دارد. در زیر مقرنس ها کتیبه ای به خط ثلث سفید بر زمینه ای لاجوردی قرار داشته که در آن سوره ی انا فتحنا دیده می شود. زیر گنبد نقاشی هایی با طرحهای اسلیمی وجود دارد که زیبایی خاصی به این بنا بخشیده است.
این مرقد دارای دو ضریح چوبی مشبک می باشد . در سر در ورودی به حرم  آئینه کاری هایی وجود دارد که بدلیل ریختگی بخش هایی از آن کتیبه های معرق زیبایی با نام شاه طهماسب دیده می شود.

سنگاب منحصر بفردی در وسط صحن قدیمی بقعه امامزاده سلطان علی بن محمد باقر قرار دارد که از سنگ یک تکه با هنرمندی تمام تراشیده شده است که تا این زمان سالم و بی عیب بجا مانده است. در لبه سنگاب کتیبه ای با خط اسلیمی حجاری شده است. در سمت غربی ایوان بزرگ این بقعه کتابخانه ای وجود دارد که با در مشبکی از جنس چوب محصور شده است. نسخه هایی متعددی از کتب قدیمی، مذهبی، قرآن و غیره وجود دارد.

مقبره سهراب سپهری شاعر و نقاش معاصر در صحن شرقی بقعه امامزاده قرار دارد.

ساخت و ترمیم بقعه مشهد اردهال را از نظر دوره زمانی می توان به چهار دوره ی سلجوقیان، صفویان، قاجاریه و معاصر تقسیم بندی نمود.
یکی از مراسمات مذهبی و سنتی در مشهد اردهال مراسم قالیشویان است که در سالروز شهادت امامزاده علی بن محمد باقر در 17 مهرماه انجام می گیرد. این مراسم به یاد بود اهالی فین که در آن زمان به خونخواهی آن حضرت قیام کردند برگزار می گردد.

منبع : نشاط آوران

حمامی در خانه های قدیم وجود نداشت به همین جهت حمام های عمومی برای مردم در نظر گرفته شده بود. به طور مثال می توان گفت در شهر کاشان فقط در خانه اشرافی عامری ها حمام خصوصی بود اما در عوض حمام های عمومی زیادی در این شهر یافت می شد. بخش عمده ای از حمام ها در طی قرن ها از بین رفته اند و چندی معروف باقی مانده اند که از آن جمله معروف ها می توان به حمام گنج علی خان کرمان، حمام وکیل شیراز، حمام سلطان امیر احمد کاشان و حمام علی قلی آقا اشاره نمود که امروزه از آن ها به شکل موزه نگهداری می شوند.

با ورود به کوچه علی قلی آقا در اصفهان و گذشت از بازارچه ای با این نام به حمام علی قلی آقا می رسیم که اکنون به موزه تبدیل شده است. حمام علی قلی آقا از جمله بناهای تاریخی ایران عزیزمان است که دارای معماری ارزشمندی است.

مجموعه ای از بناهای دوران صفویه در محله علی قلی آقا رویت می شود که شامل مسجد، بازارچه، چهارسو، سرا و حمام است. بانی این مجموعه زیبا شخصی به نام علی قلی آقا می باشد. علی قلی آقا یکی از خواجگان نیکوکار حرم شاه سلطان حسین صفوی بود. متاسفانه با گذشت زمان قسمت هایی از مجموعه تاریخی علی قلی آقا دچار تخریب گشته و به جای آن ها بناهایی دیگر احداث شده است. هم اکنون حمام علی قلی آقا به موزه مردم شناسی تبدیل گشته و مشتاقان تاریخ و تمدن ایران به این موزه زیبا سر می زنند.

فضاهای منظم هندسی، بخش های مختلف مجموعه حمام را تشکیل می دهد. مجموعه حمام شامل حمام کوچک و بزرگی می شد که مربوط به دو فضای اصلی سربینه و گرمخانه بود. معماری حمام ها به گونه ای صورت گرفته بود تا حداقل ترین اتلاف انرژی را داشته باشد. آب این حمام از چاهی که منتهی به آب رودخانه زاینده رود بود تامین می گشت.

فضاهای تاریخی حمام علی قلی شامل فضاهای اصلی، فضاهای تاسیساتی، فضاهای خدماتی و کانال های گربه رو می باشد.
زیباترین قسمت حمام مربوط به فضای سربینه است که مورد توجه بیشتر طراح بوده است. در فضای سربینه چهار حوض رویت می شود تا افراد قبل از ورود به قسمت سکو پاهای خود را وارد حوض ها نمایند و بخش های رختکن آلوده نگردد. نکته حائز اهمیت حمام  علی قلی آقا این است که  بخش بانوان مجزا از بخش آقایان بود و در آن به سمت کوچه باز می شد.

تزئینات و نقاشی های زیبایی از سه دوره تاریخی قاجاریه، صفویه و پهلوی  در این حمام تاریخی اصفهان قابل مشاهده است که ارزش زیادی را به این بنا بخشیده است. با توجه به استناد های ارائه شده قدمت حمام علی قلی آقا اصفهان را 308 سال بیان نموده اند. 

منبع : نشاط آوران

در بخش غربی کویر شهر نطنز را مشاهده می کنیم که پس از عبور از زمین های خشک و گذر از مناظر باغ و کوه به گنبد خانقاه شیخ عبدالصمد می رسیم و در ورای باغستان های شهر نطنز، مناره مسجد جامع نطنز اصفهان آشکار می گردد.

در کنار مسجد جامع یا مسجد جمعه نطنز، خانقاه ویران شده و آرامگاه عبدالصمد که در زمان الجایتو بنا شده اند قرار گرفته اند. گنبد مسجد جامع به زمان دیلمیان بر می گردد و قدیمی ترین گنبد در میان گنبدهای دیگر این منطقه است. شبستان گنبد در طی کاوش هایی که صورت گرفت، مربوط به قرن چهارم هجری قمری است. بخش های دیگر مسجد هم، مربوط به قرن هشتم هجری قمری می باشد اما با این وجود تمام مجموعه با هم از هماهنگی خاصی برخوردار است.

مسجد جامع نطنز اصفهان از جمله مساجد گنبد دار است که دارای ساختمان آجری بوده و در بخش هایی از آن، ساروج استفاده کرده اند. معماری که در مسجد جامع نطنز صورت گرفته آجری ساده و بی پیرایه است.

بناهای متصل خانقاه، مناره و سردر مسجد با اینکه از لحاظ ساختار متفاوتند اما ترکیبی زیبا را خلق نموده اند. تزئیناتی که در مسجد و مقبره شیخ عبدالصمد دیده می شود تنها با گچ سفید است اما در خانقاه و مناره کاشی های مینایی نیز به کار رفته است.

هنگامی که به مسجد جامع نطنز نظاره گر می شویم یک شبستان هشت ضلعی گنبد دار، یک صحن، چهار ایوان اصلی، نمازخانه ها و راهروهایی را می بینیم که راهروها باعث می شوند اضلاع صحن به هم مرتبط گردند. هم چنین ازمصالح آجر، آهک و گچ برای پوشش مسجد استفاده کرده اند. مسجد نطنز دارای سه ورودی است و کتیبه ای بر روی یکی از درهای قدیمی قابل رویت می باشد.

صحن مسجد مربعی شکل بوده و کوچه های باریکی در سه طرف صحن وجود دارد. هم چنین در صحن پلکان عریضی است که از طریق آن به قناتی می رسیم که در قدیم برای تأمین آب شرب به کار برده می شد. در چهار طرف صحن نیز شبستان ها و راهروهایی به چشم می خورد.

محرابی در دیوار جنوبی ایوان واقع شده که نقوشی از گل و بوته در بالای این محراب به کار رفته است. مهمترین ایوان مسجد ایوان جنوبی است که از همه ایوان ها عریض تر می باشد.

مقبره شیخ عبدالصمد اصفهانی که در کنار مسجد واقع شده، قبل از مسجد جامع نطنز ساخته شده است و محورشان نسبت به هم ده درجه اختلاف دارد. برای بازدید از این مکان مذهبی تاریخی فرصت را مغتنم شمرده و برای دیدنش به شهر زیبای نطنز مسافرت نمایید.

منبع : نشاط آوران

تپه ای مخروطی شکلی در غرب اصفهان قرار دارد که در بخش های بالایی آن ویرانه هایی ازخشت های ضخیم دیده می شود. هر طبقه از آن ها به وسیله نی هایی که برای مستحکم سازی بنا استفاده می شده جدا گشته است. برخی از مورخان بر این باورند که این بنا از جمله آتشکده های مشهور اصفهان بوده است. تاریخ ایجاد آتشگاه اصفهان و قدمتش به طور دقیق قابل بیان نیست و اما بنا به اظهارات صورت گرفته از زمان دوران ساسانی جدیدتر نمی تواند باشد.

ارتفاع کوه آتشکده از سطح دریا 1680 متر می باشد و جزء منطقه ماربین اصفهان بوده است. ساختمان آتشگاه اصفهان دارای خشت های بسیار بزرگ بوده که در دیگر آثار تاریخی نمونه اش موجود نیست.

کوه آتشگاه به صورت 8 ضلعی و دارای ارتفاع 4 متر است. این بنا دارای 8 درگاه بوده که هرکدام به یک جهت مختلف راه داشته اند. سقفی گنبدی شکلی بر بالای آتشکده قابل رویت است. امروزه بیشتر از دو نیمه درگاه در  کوه آتشکده باقی نمانده است. پی این بنا از آنجایی که برروی صخره طبیعی ساخته شده مصنوعی نمی باشد.

در سمت شمال شرقی بنایی منظم دیده می شود که دارای دیوارهای گل و آجری، طاق نماهای قوسی شکل و طاقچه هایی در دل دیوار است. اما امروزه چیزی از آن ها به جزء دیواری کوتاه به همراه نیم طاقچه ای وجود ندارد. در جهت جنوب شرقی بنا نیز یک تعداد اتاق بوده که توسط پلکانی به هم مربوط گشته بودند که اینک جزء دیوار مخروبه ای چیزی باقی نمانده است.

در اطراف کوه آتشکده اصفهان سه حصار رویت می شود که عبارتند از:

• تله های خاکی انباشته شده با استحکامات بیضوی شکل.
• دیوار مستحکم که به فاصله 4 متر از تله خاکی قرار دارد.
• نزدیک بنای آتشگاه دیواری است که به عنوان حصار به کار برده می شد.

در بین حصارها بناهایی قرار گرفته که محل استفاده نگهبانان بود. در آتشگاه با طی کاوش هایی که صورت گرفته بقایایی از آثار باستانی کشف شده که از جمله آن می توان به سفال ها، کوزه ها، خمره ها و ظروف اشاره کرد.

هم چنین منبع آبی در پایین کوه آتشگاه دیده می شود که قبلا آن را از سنگ های قطعه شده بناهای اطراف ساخته اند.

جهت بالا رفتن از کوه، پله های سنگی برای گذر از مسیر پر پیچ و خم کوه قرار داده اند تا این مسیر را به گونه ای راحت تر طی بتوان کرد.

منبع : نشاط آوران

طایفه سلجوقیان در سال 429 هجری قمری، حکومت ایران را به دست گرفتند. در آن زمان شهر اصفهان یکی از شهرهای آباد ایران بود و تعدادی از سلاطین سلجوقی این شهر را تختگاه عمارت خود قرار داده بودند.

خواجه نظام الملک اصفهان در زمان سلجوقیان وزیر دو تن از شاهان سلجوقی بود و به دلیل نیرومندی اش به اوج قدرت و شکوه رسید. زادگاه خواجه نظام الملک سبزوار بود و ایشان در دوره غزنویان، ملکشاه را که دارای سن کمی بود به شاهی رسانید و امور مملکت کشور را خود به دست گرفت.

نظام الملک علاوه بر حل مشکلات اجتماعی و مملکتی به ایجاد مدارس نیز پرداخت. مدارس ایشان در تاریخ به مدارس نظامیه معروف هستند. هم چنین خواجه نظام الملک اصفهان نگارش کتاب سیر الملوک یا سیاست نامه و پردازش تقویم جلالی با همکاری دانشمندان را نیز انجام دادند.

منطقه طوس را آلب ارسلان غزنوی به  نظام الملک بخشیده بود و ایشان تمام سعی خود را برای آبادانی طوس انجام داد و به گونه ای صورت گرفت که زمینهای طوس را با زیباترین باغ های جهان یکسان می دانستند.

در آخرین سالهای حکومت ملکشاه میان وی و خواجه نظام الملک اختلافاتی پیش آمد که سبب برکناری خواجه نظام الملک شد و ترور ایشان در روز 10 رمضان سال 485 هجری قمری به طرز مشکوکی صورت گرفت.

در کتابهای تاریخی القاب متعددی را به خواجه نظام الملک نسبت داده اند که می توان به وزیر کبیر، تاج الحضرتین، وزیر کبیر، قوام الدین، نظام الملک، اتابک و رضی امیرالمومنین اشاره کرد.

مقبره خواجه نظام الملک اصفهان که دارالبطیخ نیز نامیده می شود در محله دارالبطیخ به معنای بازار سبزی جات واقع شده است. امروزه نام این محله، احمدآباد نامیده می شود.

در تاریخ بیان شده که خواجه نظام الملک در خانه خویش به خاک سپرده شده است. سنگ های مرمری بر قبر خواجه نصب شده و در اطرافش کتیبه هایی از آیات قرآن نگاشته شده است.

براساس گفته های دکتر هنرفر در کتاب تجارب السلف به اینگونه است که ملکشاه در شونیز بغداد به خاک سپرده شده بود اما محمود سلجوقی و ترکان خاتون جسد ایشان را به مدرسه ملکشاهی در محله دارالبطیخ آوردند و احتمال می رود که در مکان مقبره خواجه نظام الملک اصفهان مدفون کرده اند اما به دلیل معروفیت بیشتر نظام الملک این محل را به نام تربت نظام می شناسند.

در مقبره خواجه نظام الملک طوسی هشت قبر دیگر نیز به چشم می خورد که سنگ های مرمری با ارزشی بر روی آن ها قرار گرفته است. این قبور مربوط به خانواده سلاجقه از خاندان ملکشاه می باشند.

در باغ وسیع مقبره مادی معروف فدین جریان داشته که زیبایی خاصی را به آنجا بخشیده بود. هم چنین تا چند سال پیش درخت چنارکهن سالی در کنار سردر آرامگاه خواجه نظام الملک قرار داشت که به چنار دارالطبیخ معروف بود، اما اینک اثری از آن باقی نیست.

منبع : نشاط آوران

از جمله بازارهای بزرگ و با شکوه اصفهان بازار قیصریه است . فضای بزرگی به شکل مدور در وسط بازار به چشم می خورد که دارای گنبد زیبایی است. در اطراف بازار قیصریه کاروانسرای شاهی و بازار ضرابخانه قرار گرفته اند. به دستور شاه عباس کبیر در سال 1011 هجری قمری سردر قیصریه اصفهان را از روی سردر قیصریه آسیای صغیر ساختند. در آن دوران پادشاهان به وضعیت ستارگان توجه داشتند بنابراین در ساعات مبارک به ساخت بناها می پرداختند. بنابراین با توجه به نماد برج قوس در بالای سردر قیصریه این گفته قابل پذیرش است که شروع ساخت در زمانی صورت گرفته که طالع در برج قوس بوده است.

هنگامی که گردشگران و عابران از سردر قیصریه وارد بازار می شوند، مجموعه ای از بناهای باشکوه صفوی را در مقابل دیدگان خود می بینند. بازار قیصریه به بازار شاهی نیز معروف بوده و امروزه در آن زیباترین کارهای دستی و قلمکاری ها انجام می شود.

نام سردر قیصریه برگرفته از نام بازار قیصریه بوده و این بازار از سردر شروع شده و بعد از چارسوی چیت سازها خاتمه می یابد. راسته ای از بازار که در آن اجناس و کالاهای با ارزش به فروش می رسید و توسط بازرگانان ثروتمند اداره می شد قیصریه می گفتند.

معماری که در قسمت قیصریه به کار برده شده نسبت به سایر قسمت های بازار از تزئینات بیشتری برخوردار بوده و اصولی و هندسی تر ساخته شده اند.

سردر ورودی بازار قیصریه اصفهان بسان قوسی است که با کاشی های زیبا مزین شده و در آن نقاشی های زمان صفویه هویدا می باشد. این سردر باشکوه بهترین منظر را به میدان نقش جهان دارد و در زمان صفویان پس از عبور از بازار قیصریه به این سردر می رسیدیم که میدان کهن و قدیمی شهر را به میدان جدید متصل می داده است.

در اطراف سردر قیصریه نقارخانه و نقاشی های بسیار زیبا وجود داشته که اینک از آنها چیزی باقی نمانده است. نقاشی ها برگرفته از جنگ شاه عباس با ازبک ها بود که در طی قرون رنگشان را باخته اند و تنها سایه ای از آن ها وجود دارد. دریچه ای در قسمت ورودی بازار قیصریه قابل مشاهده است که در گذشته مکان ساعتی بزرگ بود.

راسته بازار قیصریه دارای دو طبقه است. درطبقه بالای بازار امور دفتری و بازرگانی قرار دارد و طبقه پایین مختص به مغازه های اصناف متعدد می باشد. هم چنین در این بازار، مساجد و مدارسی قابل رویت است.

منبع : نشاط آوران

اکثر گردشگران وقتی به شهر اصفهان وارد می شوند حتما به محله جلفا سر می زنند. در سال 1012 هجری قمری تعدادی از مردمان ارمنستان به دستور شاه عباس اول صفوی به ایران مهاجرت کردند و ایشان آنها را در شهرهای اصفهان و فریدن سکنی داد. شاه عباس اول، بخشی از املاک خود را برای ساختن محله جلفا در حاشیه زاینده رود اختصاص داد و عده ای ارمنی در این محل ساکن شدند و عده دیگر، در دیگر محلات اصفهان سکونت گزیدند.

در زمان شاه عباس دوم دیگر ارمنیان که در محلات دیگر پراکنده شده بودند به محله جلفا کوچ کردند و در آن جا محله های تبریزی ها و ایروانی ها را نیز ساختند.

توسط ارامنه 24 کلیسا ساخته شد که امروزه 13 کلیسا بیشتر باقی نیست و از مشهورترین کلیساها می توان به کلیسهای وانک، بیت اللحم و مریم اشاره نمود. کلیساهای اصفهان با توجه به جمعیت هر محله کوچک و بزرگ ساخته شده اند.

زیباترین و مشهورترین کلیسای  محله جلفا ، کلیسای وانک است که نام های دیگرش سن سور و آمنا پرکیج می باشد. در زبان ارمنی وانک به معنای کلیسای اعظم است.کلیسای وانک به عنوان حوزه علمیه نصاری برای تربیت کشیشان بوده و کانونی برای ارتباط ارمنیان محله جلفای اصفهان با جهان ارامنه است.

در داخل کلیسای وانک اصفهان تزئیناتی از آب طلا و نقاشی های رنگ روغن از زندگی حضرت مسیح(ع) به چشم می خورد. برج ناقوسی در رو به روی در اصلی کلیسا است که در زمان شاه سلطان حسین صفوی ساخته شده است. درسرتاسر فضای گنبد نمازخانه کلیسای وانک، تصاویر و نقاشی های برگرفته از تصاویر کتب مقدس وجود دارد. این نمازخانه در آن زمان محلی برای اجرای مراسم مذهبی بود.

در حیاط کلیسا چند نفر از بزرگان ارامنه و نمایندگان سیاسی اروپا به خاک سپرده شده اند. هم چنین در کلیسای وانک اصفهان در سال 1322 هجری قمری  موزه و کتابخانه ای ساخته شد که اشیاء نفیسی در موزه نگهداری شده و کتاب های کتابخانه به عنوان منبع در اختیار محققین ارمنی و دیگر ادیان قرار گرفته است.

ذکر این نکته حائز اهمیت است که در این کلیسا نسخه ای از پیمان پیامبر اکرم(ص) با مسیحیان و ارامنه مربوط به سال 4 هجری  وجود دارد.  

در حال حاضر خلیفه ارامنه و هندوستان در محل گنبد بزرگ و زیبای کلیسای وانک حضور دارند.

منبع : نشاط آوران

شهر کهن تاریخی اصفهان توسط روخانه زاینده رود به دو نیمه شمالی و جنوبی تقسیم گشته است.  این رودخانه باعث طراوت شهر تاریخی اصفهان شده بود، که برای گذرش چاره ای جزء ساختن پل های متعدد نبود.

از جمله پل هایی که به این هدف ساخته شد پل مارنان است که در غربی ترین قسمت شهر اصفهان قرار دارد. روستای ماربین از طریق این پل با روستاهای دیگر متصل شده است.

نظرات متعددی در رابطه با وجه تسمیه های پل مارنان اصفهان بیان شده که به شرح ذیل می باشند:

• عده ای نام پل مارنان را برگرفته از مهربین اوستایی می دانند. مهربین نام کوهی بود که در زمان زردتشت به عنوان معبدگاه مورد استفاده قرار می گرفت.
• عده ای دیگر با توجه به پیچ و خم رودخانه زاینده رود که از سمت غرب به صورت مارپیچی و بسان مار وارد شهر اصفهان گشته، این پل را که در قسمت مارپیچی رودخانه ساخته شده مارنان می دانند. هم چنین اشاره به وجود قریه مارنان در نزدیکی این محل نیز هست. این پل، قریه مارنان را به محله جلفا متصل می کند.
• بنا به نظر عده ای دیگر نام پل را به سرفراز می شناسند که بدین جهت است که یکی از ثروتمندان ارامنه به نام سرفراز در دوران حکومت شاه سلیمان صفوی این پل را ساخته است. اگرچه این پل در دوران ما قبل از صفویان ایجاد گشته اما به خاطر عبور و مرور زیادی که بر رویش صورت گرفته فرسوده شده بود و چون احتیاج به مرمت داشته هزینه اش توسط سرفراز ارمنی پرداخت گشته است.

پل های شهر اصفهان بنا به اینکه درکدام قسمت از نقطه شهر ضروری تر بوده اند، زودتر شکل گرفته اند. پل های مارنان، شهرستان، الله وردیخان و خواجو از جمله پل هایی بودند که احتیاج به ساخت آن ها در مرحله اول احساس شد. در اثر ترافیک بالا و عبور و مرور زیاد این پل ها فرسوده گشته اند و مرمت و تعمیر در آن ها صورت گرفته شده است.

پل تاریخی و قدیمی مارنان اصفهان در گذشته بیش از  هفده دهانه داشته است. این پل مابین پل فلزی و وحید در خیابان مطهری قرار گرفته است.

منبع : نشاط آوران

مساجد بسیار زیبا و  بزرگی که در زمان حکومت صفویان در اصفهان ساخته شده اند از دسته بی نظیرترین مساجد در نوع خود از نظر هنر کاشیکاری، گچبری و معماری می باشند. از جمله این مساجد می توان مسجد حکیم اصفهان را نام برد که در انتهای بازار رنگرزان وجود داشته و در دوره شاه عباس دوم ساخته شده است که ساخت آن قریب به 6 سال طول کشیده است. مسجد مذکور توسط همسر حکیم محمد داوود پزشک دربار صفوی ساخته شده است.

در مسجد حکیم اصفهان مسجد کتیبه های نفیسی نوشته شده و با خطوط ثلث و نستعلیق و معقلی وجود دارد. این مسجد دارای خروجی هایی در چهار جهت است و هرکدام دارای سردرهای بی نظیر و بسیار زیبا از نظر نوع کاشی کاری می باشد. در سردرهای شمالی و شرقی این بنا نام شاه عباس دوم و تاریخ ساخت مسجد با کاشی های رنگارنگ و زیبایی نگاشته شده است.

مسجد حکیم از جمله مساجد چهار ایوانی است که هر کدام از این ایوان ها دارای تزئینات و کاشی کاری های منحصر بفرد می باشد. راهروهای هر یک از ایوان ها دارای تزئیناتی از جمله کاشی کاری و خط بنایی است که جلوه خاصی به این مکان می بخشد.

کف ایوان های مسجد حکیم با آجرهای چهارگوش 25 در 25 مفروش شده و در بعضی نقاط از آن ها کاشی های فیروزه ای و سفید به کار رفته که بر زیبایی آن می افزاید.

در مسجد حکیم شبستان زیبا و بزرگی به صورت مربعی وجود دارد که با سه ورودی به ایوان های شرقی، جنوبی و غربی متصل می باشد.

این مسجد دارای سه محراب است. محراب اصلی مسجد حکیم اصفهان که زیبا ترین محراب مسجد نیز هست با کاشی کاری هایی از نوع مقرنس تزئین شده که در آن آیاتی از قرآن مجید وجود دارد.

سنگاب ها یا ظروف بزرگی از جنس سنگ که از آن برای آب شرب مراجعین استفاده می شده است، در مسجد حکیم وجود دارد که کتیبه های نقش بسته بریکی از آنها  از وقف آن در زمان سلطنت شاه صفوی حکایت دارد.

پنجره بزرگی از کاشی معرق در سمت غربی مسجد حکیم اصفهان دیده می شود و حوض سنگی مستطیل شکلی در وسط مسجد واقع شده است.

منبع : نشاط آوران

عصارخانه چیست؟

در گذشته یکی از بااهمیت ترین مشاغل شغل عصاری بوده که معنی آن روغن گیری و یا عصاره گیری از انواع نباتات مانند انگور(شیره انگور) و یا بذرهای گوناگون مانند کنجد، بادام و غیره می باشد.

در دکان عصاری سنگ بزرگی را بوسیله اسب یا شتری که چشمهایشان بسته بود می گرداندند و بوسیله آن عمل روغن گیری را انجام می دادند.

معماری عصارخانه ها از لحاظ انواع تیرها، سنگ ها ، آسیاب ها، خمره ها به شیوه خاصی بوده و در نگاه اول نظر هر بیننده ای را به خود جلب می نماید. در گذشته عصارخانه به عنوان قطب اصلی تأمین سوخت برای مصارف مختلف مطرح بوده اند که در این میان می توان به عصارخانه شاهی اصفهان نام برد. این عصارخانه همزمان با احداث مدرسه ملا عبدالله و بازار بزرگ قیصریه ساخته شد اما بعدها به دلیل پیشرفت صنعت این مکان تعطیل و متروک گشت.

و عصارخانه شاهی در سالهای 1380 تا 1383 هجری شمسی بازسازی شده و آماده بازدید گردشگران قرار گرفت.

فضاهای اصلی عصارخانه شاهی اصفهان عبارتند از:

بارانداز، پیشخوان، شترخوان، تیرخانه و گرمخانه.
دراین بنا با بکارگیری معماری دو گنبدی به شکل طاق و چشمه با مقطع کجاوه ای  باعث ایجاد مکانی با برودت نسبی گشته و به سبب آن نیز نگهداشتن روغن در فضای عصاری وجلوگیری ازفساد روغن ها میباشد.

گرمخانه ی عصاری مکانی برای بو دادن دانه های روغنی بوده است. تیرخانه درعصاری به طبقه زیرین عصارخانه گفته میشود ودلیل این نامگذاری وجود تیرهای چوبی متعدداست که به دستگاه روغن گیری وانبار خمره متصل میباشد.

سنگهای بکاررفته در عصارخانه شاهی اصفهان شامل سنگهایی با نامهای سنگ آسیای کافشه، آسیای میانه و سنگ ارده مال میباشد که برای به گردش در آوردن این سنگها که اکثرا دارای وزن زیادی نیز بوده اند، از شتر نر یا اسب استفاده می شده است.

دانه های روغنی ابتدا وارد پیشخوان شده و بسته به نوع مصرفی که داشته اند به دسته های مختلف از جمله دارویی، سوختی یاخوراکی تقسیم بندی می شدند. سپس به گرمخانه انتقال وباحرارت بو داده می شدند تا عمل روغن گیری با سهولت بیشتری انجام پذیرد. سپس با سنگ مخصوص همان نوع مصرف، آسیاب شده و نرم می شدند. سپس دانه های نرم شده را در ظرف استوانه ای شکل فلزی به صورت لایه لایه قرار می دادند و روی آن چند قطعه چوب قطور گذارده آنگاه با تیربزرگ بر آنها فشار وارد می آوردند تا روغن آنها گرفته شود. پس از 24 ساعت تیر را از حالت فشار خارج کرده و تفاله را خارج می کردند.

بعدها با ورود تکنولوژی جدید حیوانات جای خود را به چرخ دنده ها داده و این صنعت را متحول ساختند اما بدلیل نبود تقاضا برای روغنها که عموما به عنوان سوخت از آنها استفاده می شده است این مکان ها بی استفاده و متروک شدند و اکنون به عنوان موزه در معرض دید علاقمندان قرار گرفته اند.

منبع : نشاط آوران

با پیشرفت بشر در زمینه صنعت و تولید بیش از نیاز مصرف انسان ها به مبادله کالا با یکدیگر پرداختند. با آغاز این مبادلات و داد و ستد و گسترش آن، انسان هایی نیازمند فضایی جهت انجام این مبادلات شدند که با گذشت زمان به صورت بازارها نمود پیدا کرد. در این بازارها مشاغل مختلف در دکان ها به صورت پیوسته و متصل به یکدیگر فضایی ایجاد می کردند که در آن خریدار می توانست اجناس مورد نیاز خود را با بالاترین کیفیت و پایین ترین قیمت تهیه نماید.

اصفهان شهری است که دارای قدیمی ترین بازارها می باشد و هر کدام از این بازارهای اصفهان که در طول زمان بر اثر بلایای مختلف دچار ویرانی شده اند در همان مکان بازسازی گردیده اند.

در اکثر شهرها بازار از دروازه اصلی شهر شروع و تا هسته مرکزی شهر ادامه پیدا می کند. بازارها، همچون سایر اماکن عمومی مانند ارگ حکومتی، مسجد جامع و غیره در میدان اصلی شهر متمرکز می باشند و به همین علت از موقعیتی خوبی از لحاظ مکانی و اهمیت زیادی ازنظر چرخش اقتصاد شهری برعهده دارند.

اهمیت بازار تا آنجا قابل درک است که بسیاری از بناهای جنبی از جمله سراها، تیمچه ها، مدارس، مساجد، آب انبار، حمام و در مواردی دارالحکومه در نزدیکی آن ها و یا انشعابات فرعی ساخته می شدند.

دکان های واقع در دو طرف راسته اصلی محل خرده فروشی اجناس بوده و سراها و تیمچه ها که اکثرا دور تادور و رو به صحن قرار گرفته اند محل فروش اجناس به صورت عمده و در مقیاس کلان می باشند.

با گذشت زمان و تخصصی شدن مشاغل بازارها به چند گروه اصلی تقسیم بندی شدند و هر بخش مختص یک صنف گشت. بازار اصفهان نیز همچون سایر بازارهای ایران  با این اصول و قواعد ساخته و پرداخته شده است.

 از بازارهای تاریخی و معتبر اصفهان می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• بازار قیصریه: این بازار اصفهان که به بازار شاهی معروف است محل ضربخانه معروف شاهی بوده که در عصر حاضر نیز تبدیل به بانک یا همان ضرابخانه گردیده است.
• بازار لوافها و آهنگران: این بازارها در دو سمت خیابان حافظ واقع هستند و در گذشته محل چادر دوزان و آهنگران بوده است.
• بازار کفش دوزها: این بازار در حاشیه میدان نقش جهان واقع شده است.
• بازار مقصود بیک: این بازار در جنوب شرقی میدان نقش جهان بوده و انتهای آن به بازار حسن آباد می رسد.
• بازار ساروتقى: شخص ساروتقی، اعتماد الدوله شاه عباس دوم بوده است. منزل و مسجد سارو تقی در این بازار وجود دارد.
• بازار گلشن: بخشی از این بازار در دوره صفویه ساخته شده و از چهارسوی قلندرها تا دروازه اشرف امتداد دارد.
• بازار دروازه اشرف: این بازار از جمله بناهای دوره صفویه می باشد. از بناهای دوران شاه عباس اول مدرسه جده بزرگ و مدرسه ملاعبدالله در این بازار به چشم می خورد.
• بازار سرای منجم باشى: این بازار اصفهان از انشعابات بازار دروازه اشرف بوده که به چهار سوی ساروتقی منتهی می شود.

منبع : نشاط آوران

با توجه به اینکه سال ایجاد تالار تیموری در جایی آورده نشده اما با بررسی های صورت گرفته در نام ، سبک و تزئینات گچبری بنا آن را مربوط به دوره تیموریان دانسته اند که پادشاهی به نام تیمور لنگ پس از لشکر کشی به ایران به خاطر علاقه اش به هنر دستور ساخت این تالار باشکوه را در مجاورت میدان نقش جهان اصفهان به شاهرخ بن تیمور داد. هم چنین با اتفاقاتی که بعدا صورت گرفت بانی ساخت این تالار را به یکی از نوادگان تیمور به نام رستم بن شیخ بن تیمور نیز نسبت داده اند.

در عمارت تالار تیموری یا موزه تاریخ طبیعی دو اتاق وسیع  دیده می شود که ایوان مرتفعی در آن ها قرار گرفته است. در اطراف ایوان چندین اتاق که در دل هم فرو رفته و متصل به یکدیگرند وجود دارد. در سقف اتاق ها و ایوان ها مقرنس کاری های آجری کار شده و پنجره هایشان دارای گچبری زیبا و ریز است.

گذر از جلو موزه تاریخ طبیعی اصفهان و نگاه به سمت مشرق، حوض های آبی زیبایی را به ما نشان می دهد که در زمان دوره صفویه به چهار حوض معروف بوده است. عمارت تیموری به عنوان دفتر خانه همایونی به کار برده می شد.

به اعتقاد نویسنده کتاب رستم الحکماء بسیاری از شاهزادگان و امیران دولت صفوی پس از سقوط اصفهان به دستور محمد افغان در این عمارت کشته و دفن شده اند، اما با این وجود بعید به نظر می رسد که چنین اتفاقی افتاده باشد، چون عمارت تالار تیموری کاربری دیوانی و همایونی داشته است.

در زمان پادشاهی ظل السلطان، عمارت تیموری محل سربازان و لشکر بود و هم چنین برای مدتی به منظور کتابخانه و قرائت خانه شهرداری و انجمن شهر مورد استفاده قرار می گرفت. از قسمت شمالی تالار تیموری در زمان رضاشاه پهلوی به عنوان اصطبل استفاده می شده است. مدتی هم در زمان پهلوی دوم به عنوان باشگاه افسران کاربرد داشته است.

سنگاب نفیسی با خط نستعلیق به صورت زیبا و برجسته در فضای جنوبی تالار تیموری قرار داشت که اینک به چهل ستون اصفهان آورده اند. به خاطر شباهتی که تابلوهای نقاشی عمارت به مینیاتورهای چهل ستون دارد به نظر می رسد که در کشیدن نقاشی ها تقلید صورت گرفته است. از سال 1367 هجری شمسی تا به امروز عمارت تالار تیموری به موزه تاریخ طبیعی تبدیل گشته است.

 با حفاری های صورت گرفته اشیائی همچون سفال، کاشی، اشیاء مفرغی و برش های گچبری و نقاشی در این عمارت و موزه طبیعی پیدا شده است.

منبع : نشاط آوران

به دستور شاه عباس صفوی، الله وردی خان سردار معروف شاه عباس در سال 1010 هجری قمری ماموریت یافت که سی و سه پل اصفهان را بنا کند و ایشان توانست آن را به بهترین کیفیت انجام دهد. الله وردی خان به دلیل خصوصیات والایش نظیر دلیر، باتدبیر، کاردان، بخشنده و فرمانبرداریش در عرض مدت کوتاه تمام فارس را به تصرف خویش در آورد و به دلیل علاقه ای که شاه عباس نسبت به ایشان داشت به عنوان امیر الامرایی حکومت فارس رسید. بنابراین این پل باز آن جهت به الله وردی خان نیز معروف می باشد.

معماری سی و سه پل اصفهان:

طول این پل295 متر و عرض آن 13,75 می باشد. زیبایی های خاص دیگری در ساختمان پل دیده می شود. مثلا زمانی که در زیر پل هستیم و به امتداد پل نگاه می کنیم دالان مستطیل درازی به تصورمان می رسد که وجود دارد.

این تصور به دلیل وجود ارتباط پایه های پل به یکدیگر است که زیر آن ها باز بوده و می توان در داخلشان حرکت کرد. به این جهت است که در کتاب عالم آرا نویسنده کتاب چهل چشمه را به یک چشمه تشبیه کرده است. البته تعداد چشمه ها در ابتدا 40 تا بوده که اکنون به دلیل اینکه 7 تای آن خشک شده به سی و سه چشمه خوانده می شود.

هر پل دارای دو ستون است. از هر سو در بالای پل ایوان و نشیمن گاهی وجود دارد که در هر دوی آن ها یک طرفشان به سمت رودخانه زاینده رود و طرف دیگر به سمت داخل سی و سه پل اصفهان است. دالانچه ای در میان این دو ردیف برای عبور و مرور عابرین در نظر گرفته شده است. در زیر پل سی و سه پل سکوهای سنگی ای رویت می شود که در زمانی که سرعت آب آرام و ملایم بوده مردم از روی آن ها بگذرند و از پل عبور نمایند.

در  سی وسه پل اصفهان در زمان شاه عباس اول جشن آبریزان برگزار می شد که جشن مورد علاقه شاه بود. در این جشن مردم بر سر و روی هم گلاب و آب می ریختند و سعی می کردند در آن روز از همه چیز لذت ببرند و به تفریح بپردازند.

معمار این اثر تاریخی  استاد حسین بناء اصفهانی بوده که ایشان پدر محمد رضا اصفهانی معمار معروف مسجد شیخ لطف الله است. نکات جالب که این معمار در طراحی سی و سه پل اصفهان لحاظ کرده این است که پل در عریض ترین قسمت رودخانه زاینده رود ساخته شده است که یکی از محاسنش این بوده که این قسمت رودخانه در بستری کم عمق، وسیع و آرام ایجاد شده و چشم انداز زیبایی را آفریده است.

منبع : نشاط آوران

نام اشرف به این دلیل انتخاب شده است که اشرف افغان این عمارت را برای سکونت خویش برگزیده بود اما در این مورد وجه تسمیه مشخصی وجود ندارد و عده ای آن نام را به شاه عباس دوم نسبت می دهند.

اتاق ها و تالارهای زیبایی در این عمارت وجود دارد که تزئینات نفیس و زیبایی در آن ها کار شده است. این مجموعه زیبا برای سکونت پادشاه و خانواده و دربارش مورد استفاده قرار می گرفت. هنوز تالار مرکزی و یکی از اتاق های بزرگ عمارت اشرف پابرجاست و تزئینات آن سالم باقی مانده است.

فضای عمارت تالار اشرف اصفهان مجلل بوده و گچ بری های لاجوردی و طلاکاری شده در آن صورت گرفته است.  طاق های عمارت بلند و از مقرنس کاری های طلاکاری زیبا پوشیده مستور شده است. به هنگام ورود به فضای عمارت در سقف تالار مرکزی یک ترنج زیبا از طلای خالص مشاهده می نماییم که بسیار  خوش منظر و شکیل است.

در این بنای تاریخی اصفهان در و پنجره های گوناگون و زیبایی وجود داشته، که در حال حاضر همگی نابود شده اند. سازه این تالار با چوب بست انجام شده و بام این بنا بروی پایه های بلند که به طلا آراسته شده قرار داده شده است.

عمارت تالار اشرف اصفهان در دوره های مختلف تاریخی اقوام مختلفی را در خود جای داده و کاربردهای متفاوتی هم داشته است. بنا به گفته های شاردن سیاح فرانسوی ساخت تالار اشرف را به اواخر دوره سلطنت شاه سلیمان دانسته ودر این مکان به محل برگزاری تاجگذاری شاه سلیمان اشاره می کند. عده ای دیگر گفته اند که  این تالار در زمان اوایل جنگ جهانی اول به صورت انبار علوفه بوده است و سپس محل استقرار نظامیان روسی و بعد از آن مکان استقرار دسته موزیک نظامی بوده که خوشبختانه درآن دوران تزئینات زیبای عمارت در زیر گچ مخفی و از دسترس نظامیان خارج شده بود.  

در طی زمان شکاف و درز هایی در بدنه تالار اشرف اصفهان ایجاد شده بود که با مرمت این بنا از خطرات احتمالی دیگر جلوگیری شده است. شهرت بیشتر عمارت تالار اشرف به خاطر نقاشی های زرنگار و گچبری های پرکاری است که در این فضای باشکوه صورت گرفته است.

منبع : نشاط آوران

مناره ها و گنبدهای فیروزه ای شهر اصفهان از شهرت خاصی برخوردار است. مناره هایی که در دوره های تاریخی در اطراف شهر استوار شده اند بار دیگر عظمت و شکوه هنر این شهر را به تصویر کشیده اند.

منار جنبان اصفهان به دلیل حرکت مناره هایش از شهرت عامه برخوردار بوده است، با اینکه در بعضی بناهای اصفهان مثل مناره مسجد امام این اتفاق را نیز شاهد هستیم. این مناره ها در اثر وزش باد شدید به حرکت در آمده و حرکتشان چندان محسوس نمی شود.

بنای تاریخی منار جنبان به شکل یک بقعه می باشد که ایوانی به ارتفاع 10 متر در بالای آن ساخته شده و دو ستون به صورت مناره با ارتفاع 17 متر از سطح ایوان بالاتر کشیده شده است. دو مناره به فاصله 9 متر نسبت به هم قرار گرفته و محیط هر مناره 4,5 متر است.

از طریق گذر از پلکانی مارپیچی به پشت بام و مناره ها می رسیم. به احتمال زیاد مناره ها در اواخر دوران صفویه به این بنا افزوده شده که با حرکت یک مناره ، مناره دیگر و تمام ساختمان به لرزش در می آید. ارزش معماری منارجنبان اصفهان به خاطر حرکت شدید مناره ها است که با آنکه از نظر استادان فن، اتفاق عجیبی نیست اما چون این دو مناره نسبت به دیگر مناره ها سبک و باریک ترند حرکتشان محسوس تر است. عامل موثر در تسهیل حرکت مناره ها جنبان، وجود کلاف های چوبی ای است که در هر دو مناره به کار برده شده است.

مقبره ای که در منار جنبان قرار دارد، متعلق به یکی از زاهدان مشهور قرن هشتم هجری بنام عمو عبدالله کارلادانی است. سنگ بزرگ مرمری بر روی قبر عمو عبدالله قرار دارد و با خط ثلث به صورت برجسته سوره یاسین نوشته شده است. هم چنین در بالای سنگ مقبره بر روی قطعه سنگ مرمری مشخصه و صفات وی ذکر گردیده است.

تزئینات کاشی کاری به شیوه مغولی در ساختمان این بنای تاریخی قابل مشاهده است. زینت دیگر این بنا که می توان به آن اشاره کرد ایوان دوره مغول است که با خط های ظریف و نقش های ستاره ای و کاشی های لاجوردی آراسته شده است.

منبع : نشاط آوران

مدرسه چهار باغ اصفهان در زمان شاه سلطان حسین برای تدریس و آموزش طلاب علوم دینی ساخته شد و تا امروز هم به همین هدف مورد استفاده قرار می گیرد.

دیدنی های مدرسه چهار باغ عبارتند از:

• نقوش زیبای کاشی کاری گنبد مدرسه
• دربی مجلل وتزیین شده با طلا و نقره
• محرابی با شکوه
• منبر مرمری
• حجره های مخصوص پادشاه صفوی
• کاشی کاری های زیبای مدرسه
• کتیبه هایی با خط نستعلیق
• اشعاری که در سرسرای مدرسه قرار داشته و به خط نستعلیق محمد صالح اصفهانی است.
• پنجره های آلت بری شده

تنوعی از نقش و رنگ در کاشی های مدرسه چهار باغ هست که در دیگر بناهای اصفهان اینقدر به چشم نمی آید. وجود درختان چنار کهنسال برابر با قدمت خود مدرسه و نهر آبی که از لابلای درختان می گذرد به زیبایی این باغ می افزاید.

مدرسه مادرشاه و مدرسه سلطانی نام های دیگر این مدرسه با شکوه اصفهانی است.

در دوران صفویه بازارچه ای مرتفع در شمال مدرسه چهار باغ وجود داشت که به دلیل همین ارتفاع بلندش به بازارچه بلند و برای شکوهش به بازارچه شاهی شهرت یافت. امروزه این بازارچه به نام بازار هنر خوانده می شود. مجلل ترین اقامتگاه مسافرین که از سبک معماری  منحصر بفردی برخوردار می باشد و با نام کاروانسرای مادرشاه شناخته شده، در شرق مدرسه چهارباغ اصفهان قرار گرفته است. این دو بنا به دستور مادر شاه سلطان حسین صفوی برای پشتوانه نهاد آموزشی مدرسه چهارباغ ساخته شده بود.

مدرسه چهار باغ اصفهان به عنوان موزه کاشی کاری ایران مطرح است که بر روی گنبد این مدرسه کاشی های هفت رنگ، پیلی، معلقی، معرق و گره سازی دیده می شود. تمام سطح های این بنا با کاشی های رنگارنگ تزئین شده و زیباترین قسمت از لحاظ کاشی کاری در هشتی ورودی مدرسه قابل رویت است.

در قسمت منبر دوازده پله مدرسه بهترین نمونه سنگ تراشی زمان صفویان را نظاره گر هستیم که یکپارچه از سنگ مرمر ساخته شده است. هم چنین درکنار این منبر مرمری محراب نفیسی قرار دارد و کتیبه ای که در بالای این محراب قرار داشته به خط عبدالرحیم جزایری است.

طرحی چهار ایوانی در مدرسه چهار باغ به کار برده شده و حجره ها و ایوان های این مدرسه در مقابل باغی پر از درخت قرار گرفته که نهر فرشادی از میان آنها می گذرد.

منبع : نشاط آوران

شاه عباس زمانی که اصفهان را پایتخت خود قرار داد در کاخی که همجوار میدان نقش جهان بود اقامت گزید و در سال 1006 هجری برای زیباسازی و توسعه کاخ اقدام کرد تا اعضای دیوانخانه و درباریانش نیز در آن جا سکونت کنند برای همین مدتی در کاخ قدیمی که در محله دوری واقع بود زندگی کرد. در داخل باغ عمارت خصوصی شاه را ساختند و داخل بنای عالی قاپو اصفهان به معنای در اصلی کاخ، دیوان و دفاتر صدارت عظمی قرار داده شد.

کاخ عالی قاپو اصفهان شش طبقه داشت و شاه عباس به همین منظور حرمسرای خود را از دردشت به طبقات بالای کاخ آورد و می توان به جرئت گفت که از بام این کاخ با شکوه بهترین و زیباترین مناظر اصفهان قابل رویت بود.

سردر عالی قاپو که به در مقدس شهرت داشت از سنگ زیبای سماق به رنگ سبز ساخته شده و از چنان قداستی برخوردار بود که هیچ کس حتی خود شخص شاه سواره از آن عبور نمی کرد و قبل از ورود به این در پیاده می گشت.

بعد از عبور از در ، دو تالار بزرگ را مشاهده می کنیم که یکی محل استقرار رئیس دیوانخانه و تالار دیگر مربوط به رئیس دربارها بود. همواره در عمارت عالی قاپو اصفهان بر روی عموم باز بود.

شاه به دلیل علاقه ای که به این بنا داشت بیشتر اوقات خود را برای رسیدگی به امور کشور، مجالس خصوصی، غذا و استراحت در آن جا سپری می کرد و در طول روز نظاره گر میدان نقش جهان بود. شاه عباس به خاطر اهمیتی که برای کاخ عالی قاپو قائل بود دستور داد هنرمندان بزرگی از جمله رضای عباسی به گرد آوری نقش و نگارهای زیبا بر روی دیوار بپردازند و محیطی زیبا و بی همتا را برایش ایجاد نمایند. به همین دلیل نقش و نگارها و تزئیناتی در طاق اتاق ها صورت گرفت که زیباترین آن را در اتاق طبقه سوم که مخصوص شاه بود نظاره گر هستیم.

طبقات بالا دارای پلان یکسانی است که شامل یک سالن بزرگ و چندین اتاق می باشد و تعدادی از اتاق ها که رو به روی میدان قرار دارند بالکن هایی برایشان در نظر گرفته شده است. تعداد در های این عمارت به بیش از 500 تا می رسد.

کاخ عالی قاپو اصفهان به دلیل ارزش والایش تا به امروز مورد بازدید خیلی از سیاحان و گردشگران قرار گرفته و به گونه ای است که توصیف جامعی از این کاخ را در سفرنامه های خود می آورند.

منبع : نشاط آوران

با توجه به گفته گیریشمن باستان شناس بزرگ، نخستین تمدن ها در داخل فلات ایران شکل گرفته اند. با کاوش هایی که در تپه های سیلک کاشان صورت گرفت، ظرف های سفالی و آثار باستانی ای پیداگشت که این گفته را تصدیق کرد. اقوال و نظرات گوناگونی در رابطه با سیلک ارائه شده که عده ای سیلک را تغییر یافته سی ارگ می دانند، عده ای دیگر آن را برگرفته از سلوکوس می دانند که قابل پذیرش نیست و بعضی دیگر آن را با توجه به خاک سفیدش، سپید برگ نام می نهند که این گفته های بیان شده رد شده و به سیاله که در کاشان به معنای سفال های شکسته است انتخاب گردد که رفته رفته به کلمه سیلک تغییرگشت.

سیلک کاشان دارای  دو تپه شمالی و جنوبی است. سکونت انسان ها در محوطه تپه تاریخی سیلک به دلیل شرایط مساعد آب و هوا و خاک حاصلخیز و رودخانه میان تپه ها بود.

گیرشمن باستان شناس فرانسوی آثار به دست آمده در تپه سیلک اصفهان را به 6 دوره فرهنگی تقسیم کرد:

دوره اول: ابزارهای سنگی و آثار معماری پیداگشت که ظرف سفالی قدیمی ترین  اثر دست ساخته بشر بود.

دوره دوم: آثاری از نقش های گیاهی، حیوانی و هندسی در تمدن سیلک کاشان به دست آمد.

دوره سوم: ساختن خانه با خشت های مستطیل شکل و کشف زیورآلات نقره و اشیاء با ارزش قیمتی در این دوره صورت گرفته بود.

دوره چهارم: ساخت سازه باشکوه زیگورات و آغاز دوره شهر نشینی بود.

دوره پنجم: ورود مهاجران جدید و ایجاد ظرف های سفالی خاکستری رنگ در این دوره مطرح بود.

دوره ششم: ساخت ظرف های لوله ای شکل به همراه شکل های گیاهان و حیوانات با نقش های هندسی بود.

زیگورات سیلک بزرگترین بنای بزرگ خشتی با ارتفاع حدود 14 متر است که در تپه جنوبی سیلک قرار دارد. زیگورات بنای پله پله ای است که ابعاد هر طبقه نسبت به طبقه پایینی کوچکتر می گردد. زیگورات سیلک در ایران به عنوان چهارمین سیلک شناخته شده و مربوط به اوایل هزاره سوم قبل از میلاد است.

بنا به اعتقاد عده ای این بنا به عنوان نیایشگاه خورشید مطرح بود و چهار گوشه زیگورات به سمت چهار جهت اصلی است. زیگورات سیلک  دارای سه طبقه سکو مانند می باشد. 

امروزه سفال هایی که در تپه های سیلک اصفهان پیدا شدند در بسیاری از موزه های بزرگ دنیا نگهداری شده و این منطقه هنوزه ناگفته های بسیاری دارد.

منبع : نشاط آوران

 

تاریخچه : در خیابان باغ گلدسته اصفهان عمارت با شکوهی به نام هشت بهشت واقع شده که از کاخ های باصفای دوران صفویه است.

 کاخ هشت بهشت اصفهان که یکی از نمونه های زیبای معماری زمان صفویه بوده دارای دو طبقه می باشد که طاق نماها و تزئینات بسیار هماهنگی در آن به کار گرفته شده است.

عمارت هشت بهشت اصفهان به نام های هشت به هشت و هشت در به بهشت نیز معروف بود. کاخ هشت بهشت عمارتی هشت ضلعی بوده و دارای چهار نمای اصلی است که هیچ یک به دیگری شباهت ندارد. فضای اصلی در وسط ساختمان بوده و پلان هشت ضلعی گونه ای دارد.ایوان اصلی کاخ در جهت شمال می باشد و بخش مرکزی عمارت به صورت چهار صفه ایجاد شده است. مقرنس های گچی خوش نقش و نگاری در سقف بالای چهار صفه به چشم می خورد.

در چهار گوشه  کاخ باشکوه هشت بهشت اتاق هایی با تزئینات گچبری و نقاشی دیده می شود. رواق ها، اتاق ها، طاق نماها و پنجره های زیبایی در طبقه دوم وجود دارد که به زیبایی این عمارت با شکوه افزوده است. در راهروها و اتاق های متعدد طبقه دوم، تزئینات و معماری های خاصی از جمله حوض آب، بخاری های دیواری، آینه کاری روی دیوار و موزاییک های بسیار عالی در کف کاخ هشت بهشت تعبیه و قرار داده شده اند.

ارتباط بین فضاهای عمارت هشت بهشت اصفهان با قسمت های دیگر از آن جهت حائز اهمیت است که  این عمارت در عین تنوع و تعدد فضا از یکپارچگی قابل ملاحظه ای برخوردار می باشد.

حوض مروارید و آبشار ایوان جنوبی از جمله دیگر خصوصیت های منحصر بفرد این کاخ بود که آب آن از حوض بالائی تأمین می شد. در نماهای خارجی بنای هشت بهشت کاشیکاری هایی از گونه های مختلف حیوانات آراسته و استفاده شده است.

مادام دیولافوآ فرانسوی که در سال 1298 هجری قمری به ایران آمد و مدتی در اصفهان سپری کرد  در رابطه با باغ هشت بهشت اینگونه بیان می کند در هنگامی که از چهل ستون به کاخ هشت بهشت اصفهان می رویم از کنار حوضی که مابین باغ بوده عبور می کنیم که این باغ سلیقه ایرانی را به خوبی نمایانگر است. در باغ عمارت درختان چنار بلندی دیده می شود. بر روی دیوار نزدیک رواق عمارت دو تابلو قابل مشاهده است که در یکی از تابلوها صورت فتحعلی شاه و پسرانش نقاشی شده و در تابلوی دیگر تصویری از فتحعلی شاه در هنگام شکار حیوانات وحشی ترسیم گشته است.

توریست ها و گردشگرانی که از کاخ هشت بهشت اصفهان دیدن می نمایند آن را از مجلل ترین و فرح انگیز ترین عمارت های دنیا توصیف کرده اند. امید است که شما گردشگر عزیز از این کاخ باعظمت و زیبا دیدن نمایید.

منبع : نشاط آوران

مسجد امام اصفهان جزء مساجد چهار ایوانی به شمار می آید. دو مناره در سردر مسجد و دو مناره در کنار بزرگترین ایوان قرار گرفته است. سازه های پیرامون ایوان 48 متر ارتفاع داشته و بر روی بدنه مناره تزئینات کاشیکاری و نوشته هایی از نام پیامبر و امام علی (ع) به چشم می خورد. در سال 1025 هجری قمری ، بخش ورودی اصلی بنا تکمیل گشته است که در سردر این مسجد کاشی های ارزشمند و نفیسی دیده می شود.

دو کتیبه در سردر مسجد شاه  مشاهده می گردد که کتیبه اول با خط ثلث و تاریخ شروع بنا را مشخص می کند و کتیبه دوم نیز با خط خوش ثلث در دو سطر در رابطه با تکمیل شدن ساخت بنا توضیح داده شده است.

 دو مدرسه در گوشه های جنوب شرقی و جنوب غربی صحن به نام های مدرسه ناصری و مدرسه سلیمانیه قابل مشاهده هستند که متعلق به دوره صفویان می باشند.

از شاهکارهای ساخته شده بنا گنبد مسجد است که حالت دو پوش دارد. در بین دو پوسته گنبد امام فضای خالی دیده میشود. در داخل گنبد و منبر تزئیناتی از سنگ مرمر استفاده شده است.  گنبد مسجد امام اصفهان دارای خاصیت آکوسیتی هست به طوری که وقتی بر روی مرکز زیر گنبد قرار می گیریم انعکاس صوت خود را می شنویم.

در اصلی مسجد امام در ضلع جنوبی میدان نقش جهان اصفهان واقع شده که از جنس نقره و طلا است.

مقرنس کاری های با شکوه سردر ورودی به همراه این در زیبا جلوه گری کرده و در زمان شاه صفی الدین ساخته شده است. اشعار بسیار زیبایی بر روی در اصلی مسجد قابل مشاهده می باشد.

دو لوح سنگی به طول 1,80 متر در اطراف ایوان جنوبی مسجد قرار دارد که دستورات شاه عباس در آن آورده شده است. کتیبه های مسجد توسط خطاطان مختلفی نگارشته شده است. طولانی ترین کتیبه ای که در م سجد ساخته شده در اطراف محوطه زیر گنبد قرار دارد که توسط عبدالباقی تبریزی با خط ثلث سفید نوشته شده است.
هرکدام از شبستان های زیر گنبد بزرگ دارای دو محراب کوچک و یک سنگاب است. شبستان های غربی فاقد کتیبه بوده و تنها نقش و نگارهایی بر رویش دیده می شود.

در زمان محمدشاه قاجار بر اثر زلزله ای مناره ها از اصل ساختمان جدا شد که به دستور محمد شاه کتیبه خطی به خط ثلث در مابین آن ها قرار داده شد. مسجد امام اصفهان که در عظمت جزء نمونه های کامل معماری اسلامی است به عنوان مسجد جمعه هم مطرح بود.

منبع : نشاط آوران

مسجد شیخ لطف الله، شاخصه های کم نظیری در زمان خود داشته است. در مقابل این مسجد کاخ عالی قاپو قرار گرفته است. معمار برجسته جهانی به نام لوییس ای کان، در بازدیدش از این مکان عنوان کرده که در عالم خیال می توانم چنین اثری را تصور نمایم. هم چنین پروفسور پوپ این محصول را به سختی می توانست اثر دست بشر بداند و بنا به گفته وی این اثر سرشار از زیبا شناسی و کوچکترین نقطه ضعفی ساخته شده است.

تمبری از نقش مسجد شیخ لطف الله به دلیل شکوه و عظمت تاریخی اش و اثر تاریخی از چین در کنار هم منتشر شده است.

از جمله ویژگی های این بنا می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• کتیبه هایی زیبا با خط استاد علیرضا تبریزی
• استفاده از کاشی کاری های معرق با ارزش و نفیس در داخل و خارج بنا
• کاربرد از رنگ های زیبا و استفاده از نور طبیعی

بهره برداری این اثر تاریخی در زمان شکوفایی معماری صفویه صورت  گرفت. به دستور شاه عباس اول در سال 1011 هجری قمری مصادف با 1602 میلادی، آغاز به ساخت شد و ساخت این مسجد به مدت هجده سال طول کشید.

مسجد شیخ لطف الله بر خرابه های مسجدی که قبلا در آن محل بود ساخته شده و معمار این مسجد باشکوه استاد محمدرضا اصفهانی می باشد.

نام این مسجد برگرفته از نام یکی از علمای مشهور و بزرگ عصر صفوی به نام شیخ لطف الله بن عبدالکریم است. شیخ لطف الله از مردمان جبل عامل لبنان بود که مانند اکثر علمای دیگر توسط شاه عباس صفوی به ایران مهاجرت کرد  و در اصفهان سکونت کرد. حکومت صفوی  به مذهب تشیع بسیار بها می داد و چون شیخ لطف الله پدر زن شاه عباس بود از تکریم بیشتری نسبت به دیگر علما برخوردار بود. در محل زندگی اش مسجد و مدرسه ای با نام ایشان ساخته شد و شیخ لطف الله جبل عاملی به تدریس علوم فقهی مشغول شد. هم چنین وی به اقامه نماز جمعه در مسجد می پرداخت.

از بدنه شرقی میدان نقش جهان اصفهان، عقب نشستگی مسجد شیخ لطف الله شروع می شود. دیوارهای سردر مسجد با سنگ مرمر زرد پوشیده شده و در ورودی مسجد به شکل دو لنگه و از چوب چنار یکدست ساخته شده است.

مقرنس کاری های چشمگیر و زیبایی در سر در ورودی مسجد شیخ لطف الله مشاهده می گردد.

این بنای تاریخی اصفهان بدون مناره و شبستان ورودی بوده و ورودی اش دارای پله است که از ویژگیهای منحصر بفرد این مسجد نسبت به مساجد دیگر می باشد.

همانطور که در توصیف مسجد شیخ لطف الله آمده این مسجد با محور شمال و جنوب  چرخش 45 درجه ایجاد کرده است که دلیل آن این است که نمازگزار در هنگام ورود به شبستان رو به قبله قرار بگیرد.

تزئینات و نگارهایی که در گنبد شیخ لطف الله وجود دارد این گنبد را نسبت به سایر گنبدهای دیگر متمایز کرده است.

پس از عبور از در ورودی وارد هشتی ای شده که شروع راهروی شبستان با درازا 28 متر است. شبستان زمستانی فضایی است که برای نمازگزاران در اوقات سرد سال در نظرگرفته شده بود.  دیوار های شبستان زمستانی فاقد تزئینات و سقف آن کوتاه می باشد. بعد از عبور از این راهروی نیمه تاریک  وارد فضای شبستان شده و دنیایی از نقش و نگار و نور را می بینیم. در این فضا گنبد ترنج شکلی با زمینه نخودی رنگ و نگاره اسلیمی را مشاهده می نمائید.

کاشی کاری های زیبایی در این بنای تاریخی صورت گرفته که شروع کاشی با کاشی هفت رنگ و در نهایت با کاشی معرق پایان می پذیرد.

در نزدیک طلوع و غروب آفتاب، بازتاب تابش آفتاب به نقش طاووس وسط گنبد رسیده و در این حالت چیزی شبیه دم طاووس از انعکاس نور از سطح کاشی ها شکل می گیرد. دیدن این بنای تاریخی زیبا را به هر صاحب ذوقی توصیه می شود. برای توصیف بیشتر این مسجد عکس های در این مطلب قرار داده ایم.

منبع : نشاط آوران

 با توجه به تاریخچه اصفهان و سخنان شیندلر، پل خواجو اصفهان برروی خرابه های پل قدیمی حسن بیک که به زمان تیموری باز میگردد ساخته شده است. پل قدیمی حسن بیک توسط پادشاه اصفهان به نام حسن بیک ترکمان پایه گذاری شد و به صورت ناتمام باقی گذاشت.

در زمان صفویان به دستور شاه عباس دوم، پل حسن بیک تکمیل شد و به دلیل اینکه این پل راه ارتباطی محله حسن آباد را با رودخانه برقرار می کرد به نام پل حسن آباد شهرت یافت. بدین ترتیب درباره نام فعلی این پل گفته های بسیاری بیان شده و یکی از گفته ها برای نامگذاری پل خواجو این بوده که نجیب زادگان و اشراف در این محله سرسبز و خوش آب و هوا زندگی خود را می گذراندند و این نام به این جهت که به معنی نجیب زاده است انتخاب شده است.

شاردن فرانسوی در رابطه با معماری پل خواجو اصفهان می گوید که  پلان این پل دارای دوقسمت می باشد:

• قسمت تحتانی پل: این قسمت دارای 21 دهانه بوده و جنس به کار رفته در آن ها از سنگ می باشد و توسط حسن بیک ساخته شده است. در قسمت زیرین این پل از سنگ های بسیار بزرگی استفاده شده که بر روی آن ها حروف یونانی آلفا، بتا و دلتا دیده شده که مربوط به عمارت ییلاقی اردوان اشکانی بوده که به اینجا آورده شده است. این قسمت پل دارای طول تقریبا 133 متر و عرض 12 متر می باشد.
• قسمت فوقانی پل: این طبقه شبیه سی و سه پل است و برای عبور راحت تر از رودخانه در مواقع سیلابی ، آجر به کار برده شده است. این قسمت در دوره صفویه و به دستور شاه عباس اضافه شده است.

ایوان و نشیمن گاهی در روی پل فوقانی دیده می شود که یکی در جهت معبر و دیگری به سمت روخانه زاینده رود است. دالانچه ای برای عبور و مرور در فضای میانی دو ایوان وجود دارد. این مسیر عبوری، عمارت بیگلر بیگی را به دو بخش غربی و شرقی تقسیم می کند.

عمارت بیگلر بیگی دارای 4 طبقه بوده است. در این عمارت اتاق ها و گوشواره های زیبایی به جهت خوشگذرانی و تفریح شاه در نظر گرفته شده بود. در طبقات این عمارت تزئینات و نقاشی های زیبایی دیده می شود.

در وسط دهانه های پل تحتانی ستون های سنگی حدود 22 متر دیده می شود که برای جلو گیری از فشار آب قرار داده شده اند.

پل خواجو اصفهان علاوه بر عبور و مرور به عنوان سد و بند هم کارایی داشت. از آب سد برای آبیاری باغ های اطراف پل استفاده می شد. زیبایی های این پل آن چنان بوده است که شاعرانی همچون صائب تبریزی و  مولانا سایرای مشهدی در وصف آان به سرودن شعر پرداخته اند.

منبع : نشاط آوران

آنچه درباره شاندیز مشهد می توان بیان نمود که دره های مصفا و رودخانه های پرآبی که از دامنه کوه های بینالود سرچشمه می گیرند مناظر طبیعی را خلق کرده اند. در ناحیه دره شاندیز گردشگران بسیاری برای تماشای درختان سر به فلک کشیده و گل های وحشی که در این دره رویش کرده، وارد می شوند و از این طبیعت زیبا دیدن می نمایند. از جمله رودهای این منطقه می توان به مغان، دهبار، جاغرق، زشک، کنگ، مج و مایان اشاره نمود.

ارتفاع شاندیز مشهد از سطح دریا، 1400 متر می باشد. شاندیز مشهد از آب و هوای معتدل برخوردار است. باغ های این منطقه دارای میوه های متنوع و از مهم ترین محصول باغات آن می توان به گیلاس اشاره کرد. شاندیز مشهد جنبه مسکونی نیز دارد. شیشلیک شاندیز، غذای اصلی رستوران های شاندیز محسوب شده و شیشلیک شاندیز مشهد از شهرت جهانی نیز برخوردار است. گردشگرانی که از شاندیز دیدن می نمایند با خود محصولات پوستی را به یادگار می برند.

در شاندیز مشهد مراکز تفریحی و دیدنی وجود دارد که از آن جمله می توان به پارک جنگلی شاندیز و رصدخانه نجوم رضوی شاندیز اشاره نمود. درخت چنار کهن شاندیز مشهد که قدمتی بیش از هزار سال دارد و بقایای قلعه شاهاندژ شاندیز از آثار تاریخی این منطقه است. یکی از مهم ترین حوادث دوره قاجاریه در این منطقه، به توپ بستن قلعه تاریخی شاهاندژ توسط حاکم خراسان است.

در شهر گردشگری شاندیز، پارک جنگلی شاندیز در یک منطقه ییلاقی واقع شده که توجه گردشگران را به سمت خود جذب کرده است. این منطقه ییلاقی دارای مناظر طبیعی زیبا و فضاهای سبز بی نظیر می باشد. گردشگران در کنار رودخانه ای که در پارک وجود دارد اوقات خوش و آرامی را سپری می کنند و نهایت لذت را از این طبیعت زیبا می برند. در حدود سه کیلومتری پارک جنگلی شاندیز، پدیده شاندیز مشهد واقع شده است.

پدیده شاندیز یکی از بزرگ ترین مراکز خرید و تفریحی است و جزء متنوع ترین مجموعه های خاورمیانه  محسوب می شود. در این مجموعه، رستوران و بازی اسکی روی یخ برای گردشگران فراهم شده است. پدیده شاندیز مشهد هم اکنون در حال احداث است.

منبع : نشاط آوران

محمد تقي خان پسيان جوان پر شور ميهن پرست ايراني بود. محمد تقي معروف به کلنل پسيان و در سال 1309 هجري شمسي در شهر تبريز متولد شد.

رستم بيگ از جد خاندان پسيان بعد از جدا شدن شهرهاي قفقاز از کشور ايران توسط عهد نامه ترکمنچاي، به دليل طاقت نياوردن در زير سلطه بيگانگان روس به شهر تبريز مهاجرت نمود. رستم بيگ و پدر محمد تقي خان پسيان روابط نزديکي با مقامات تبريز به خصوص با ميرزا تقي خان امير کبير داشتند.

فرزندان رستم بيگ داراي مقام هاي نظامي بودند و تعدادي از آن ها در جنگ با انگليس که در شهر انگليس اتفاق افتاد، کشته شدند. کلنل پسيان به تحصيل علوم و زبان هاي خارجي در مدرسه لقمانيه پرداخت و محمد تقي در سال 1324 هجري شمسي به تهران سفر کرد و در سن پانزده سالگي به مدرسه نظام تهران وارد شد. با اتمام دوره در مدرسه نظام به درجه سرگردي تغيير رتبه داد و به دليل موفقيتش در مأموريت همدان مدال طلاي نظامي را از وزارت جنگ گرفت. در مدرسه نظام به مدت 5 سال به درجه سلطاني رسيد.

ايشان روس ها را در جنگي بنام مصلي شکست داد و شهرتش در تمام مرزهاي ايران به گوش مردمان رسيد. سرهنگ محمد تقي خان پسيان در سال 1335 هجري شمسي به کشور آلمان رهسپار شد. در سال 1338 هجري شمسي به سمت فرماندهي ژاندارمري خراسان در زمان دولت مشيرالدوله منسوب گرديد. آزادي خواهان خراسان در سال 1339 هجري شمسي به رهبري شخصي به نام کلنل براي کسب استقلال ايران قيام کردند.

اين قيام از طريق روساي عشاير و با تحريک کردن شخص قوام السلطنه  و توسط سپاهيان دولتي ايران مورد حمله واقع شد. محمد تقي کلنل پسيان در زمان برخورد با  اکراد بجنورد در منطقه جعفر آباد قوچان با نيرنگ به قتل رسيد.

در مجاورت آرامگاه نادر شاه و در قسمت شمالي باغ، آرامگاه کلنل محمد تقي خان پسيان ديده مي شود. لوح سنگي بر روي آب نصب گرديده است.

سنگ قبر ايشان توسط هوشنگ سيحون طراحي شده است. در سال 1340 هجري عارف قزويني شاعر بلندآوازه ايراني براي تشييع جنازه کلنل محمد تقي خان پسيان شعري را سرود. اين شاعر در صحنه گراند هتل، ترانه خود را در سال 1301 هجري قمري اجرا نمود.

منبع : نشاط آوران

یکی از شهرهای استان اصفهان که در مرکز ایران قرار گرفته نایین است. این شهر در منطقه دشت کویر قرار گرفته‌ و آب و هوایی خشک و کویری دارد. در مواجهه با آثار تاریخی شهر نائین، نکته ای جالب که نظر مسافران را به خود جلب می نماید، نزدیکی بناهای تاریخی این شهر به یکدیگر است به عبارت بهتر، بناهای مسکونی در گذشته کاملا نزدیک به ساختمانهای تاریخی شهر قرار داشته اند.

مسجد جامع نایین اصفهان همانند مساجد ایرانی دیگر مختص به چهار ایوان است. در زمان دوره سلجوقی، ساخت مساجد چهار ایوانی شروع شد. مسجد نایین در طی روزگار وضعیت قبلی خود را حفظ نموده است. شباهت های فراوانی از لحاظ معماری با مسجد تاریخانه دامغان دارد.  این اثر تاریخی یکی از نفیس ترین مساجد ایران از لحاظ وجود گچبری های زیبا است. ایوان و گنبد خانه در مسجد جامع نایین دیده نمی شود. فرم ساختار مسجد تقریبا یکنواخت می باشد. مسجد جمعه و مسجد علویان نام های دیگر مسجد نایین است.

به نظر کریستی ویلسون در مقایسه با مسجد تاریخانه دامغان، ستونهای مسجد جامع نائین کوچکتر و دالانها بلندتر و طاقها تیزتر ساخته شده است.

در کتاب مرات البلدان، ساخت این مسجد به فرمان عمر ابن عبدالعزیز هشتمین خلیفه عباسی نسبت داده شده و در همین کتاب، به چند قطعه خشت اشاره شده که اسامی خلفای راشدین روی آنها نوشته شده است. طبق نظر اس فلاندری، محراب این مسجد اصیل ترین نمونه هنر محراب سازی آن دوره به حساب می آید.
آندره گدار رئیس سابق باستان شناسی ایران، ساختمان بنا را متعلق به دوره دیالمه می داند. بنا به تحقیق پروفسور پوپ شرق شناس آمریکایی، مسجد جامع نائین در سال ۳۵۰ هجری ساخته شده است.

بنا بر کاوشهای چند سال اخیر توسط سازمان میراث فرهنگی، ساختمان اولیه مسجد در قرن دوم هجری بنا شده است و در آن زمان، صحن و شبستانهای سه طرف و رواق سمت مقابل قبله به وجود آمده و دیواری از جنس خشت گرداگرد این بخش قرار داشته که بخشهایی از این دیوار هنوز باقیست. قدیمی ترین تاریخ ذکر شده در مسجد روی منبر نوشته شده که مربوط به سال ۷۱۱ هجری است. کتیبه در چوبی مسجد نیز تاریخ سال ۷۸۴ را بر روی خود دارد.

مسجد در گذشته دارای شش ورودی بوده است. در سمت جنوب غربی مسجد، سه ورودی قرار داشته است. هر یک از ورودیها یک پیش طاق کوتاه داشته و به شبستان راه می یابد و دالان و هشتی ندارد. در شمال شرقی صحن مسجد، سردر اصلی آن واقع گردیده و در جنوب شرقی ورودی دیگری واقع است. ورودی های مسجد اولیه در دو طرف ایوان شمال شرقی قرار داشت و با توجه به این مساله، از سمت قبله وارد مسجد می شدند.

این مسجد، صحنی کوچک و چهارضلعی داشته و در سه طرف شرق و غرب و جنوب آن، چهلستون هایی قرار گرفته که ورودی بلند و بازی دارند و به سمت صحن باز می شوند.

چهلستون جنوبی بزرگترین چهلستون بوده و در بخش جنوبی آن، محراب گچ بری مسجد با منبر ارزشمند آن قرار گرفته است.

مهمترین فضای مسجد نایین اصفهان، شبستانهای آن هستند که در سه طرف به شکلی عمیق و در یک طرف با عمق کمتر ساخته شده اند. بزرگترین شبستان که محراب مسجد جامع نایین در وسط آن بنا گردیده در سمت قبله است. تزئینات محراب و منبر مسجد که در نوع خود بهترین هستند، از گچ بری های عالی گل و بوته و خطوط ساده کوفی تشکیل شده اند.

 این تزئینات در کل محراب و هلال طاقنمای اطراف و پشت بغل ها و ستون های گرد کناری به کار رفته است. اما اخیرا کتیبه ای نیز از جنس طلا و لاجورد در پشت گچبری این منطقه کشف شده است.

منبع : نشاط آوران

تاریخچه : پاسارگاد شیراز، ارم شیراز، چهل ستون اصفهان، باغ فین کاشان، عباس آباد بهشهر، ماهان کرمان، دولت آباد، پهلوان پور یزد، اکبریه بیرجند نام 9 باغ ایرانی هستند که در فهرست جهانی یونسکو می درخشند.

در اندیشه ایرانی تجلی مردم از طبیعت همواره از احترام و علاقه به طبیعت است. طبیعت نشانه وجود باری است و از تقدس برخوردار است. همان طور که طبیعت مظهر نظم و تعادل است باغ ایرانی هم با طراحی منظم هندسی تجلی متعادل طبیعت را بازآفرینی می کند. باغ مفهوم عرفانی و مذهبی طبیعت را بازتاب می دهد. در باغ آدمی با فضای اطراف در صلح و آشتی است و به همان نسبت که زمین خاکی خشک و بایر در باغ به کمال مقدر خود دست می یابد. آدمی نیز در سایه سار درختان و مرتفع جویبار می آساید تا در زمزمه مرغان بهشتی روح خسته اش تازه شود و مجال فکرت باز آید.

در ایران زمین بنا به شرایط خاص اقلیمی، باغ سازی تحت نظام های ساخت به خصوص نظام آبیاری بوده است. این شرایط مختص عوامل حسی و زیبایی شناختی نقش ویژه ای در ایجاد باغ داشته اند.

هیچ چیز بی موردی در معماری باغ ایرانی وجود ندارد و جلوه ای از زیبایی و کمال را در پی دارد. علت های مادی که در جهت ایجاد عناصر باغ ایرانی  درگیرند مشمول آب، زمین، درختان و گیاهان، معماری، هندسه و مفاهیم و کارکردها در باغ صورت گرفته است. طرح ساختار هندسی باغ ایرانی بسیار دقیق و محاسبه انجام شده است. علت ساخت باغ ایرانی بر مبنای لذت جویی می باشد.

به باغ ایرانی در ادبیات ایران زمین  باغ سرا، پردیس و فردوس می گفتند. باغ ایرانی با سه طراحی منحصر بفرد که شامل وجود مسیر عبور جوی آب، محصور با دیوارهای بلند و قرار گرفتن در داخل عمارت تابستانی است. در مسیر خروجی قنات ها، اولین باغ های ایرانی  شکل گرفتند که نمونه این باغ ها را می توان در شهرهای طبس ، یزد ، گناباد و بیرجند و بسیاری از مناطق کویری مشاهده نمود. بعضی باغات ایرانی به شکل چهارباغ می باشد و آب باغ را در چهار مسیر عبور می دادند  که نمونه آن  چهار باغ اصفهان است.

در باغ های ایرانی برای ایجاد سایه از درختان سایه افکن استفاده می شد. اغلب کنار خیابان های باغ از درختان سرو، کاج، چنار، ارغوان و نارون استفاده می شد.

برای مشاهده بیشتر مناظر زیبای باغ های ایرانی به باغ شاهزاده ماهان، باغ دولت آباد، باغ پهلوان پور مهریز، باغ عباس آباد بهشهر، چهل ستون اصفهان، باغ اکبریه بیرجند، باغ پاسارگاد شیراز، باغ ارم شیراز و باغ فین کاشان  بروید.

بهترین تجسم باغ ایرانی پس از تجسم معمارانه آن، فرش ایرانی است. موضوع اکثر نقش های فرش، باغ است. درذهن مردمان ایران، باغ تمثیلی از قطعه بهشت می باشد که آسایش روح را به ارمغان می آورد.

منبع : نشاط آوران

اراضی دریاچه چالیدره جزء منابع طبیعی به شمار آمده و هزینه های زیادی اخیرا توسط شهرداری طرقبه و سازمان گردشگری به منظور زیباسازی ارتفاعات اطراف سد شکل گرفته که با ساختن مجتمع توریستی و گردشی چالیدره مشهد محقق به انجام این کار شدند. این مجتمع تفریحی از جمله دره های فرعی منطقه طرقبه محسوب شده و یک فضای کاملا مجزای تفریحی را به وجود آورده است. مساحت چالیدره طرقبه 160 هکتار می باشد که دارای موقعیت خاص و ایده آل است. 32 هزار اصله درخت در فضای سبز آن کاشته شده است.

استقبال روز افزون بازدیدکنان از جاذبه های زیبای چالیدره مشهد زمینه را برای توسعه این منطقه فراهم نموده است. از آب دره چالیدره  طرقبه به منظور آبیاری باغ های اطراف استفاده می شود. جهت استراحت گردشگران مکان های زیبای آلاچیق و رستوران ساخته شده و ایجاد قایقرانی با امکانات قایق های پدالی، سواری، کایت و ماهیگیری در این مکان فراهم  شده است. هم چنین امکان تفریحی وسایل بازی برای کودکان ، غواصی و کشتی شناور پذیرایی وجود دارد.

آب سد خاکی و رسی چالی دره از طریق رودخانه جاغرق تامین می شود و چشم اندازهای زیبای طبیعی و وجود این آب باعث آب و هوای مطلوب منطقه شده است. سد چالیدره مشهد بر روی یکی از سرشاخه فصلی حوضه آبریز گلستان قرارگرفته و حوضه های آبریز فرعی آن رودخانه هریرود و کشف رود است و نوع سر ریز این حوضه ها اوجی با جریان می باشد. در شرق سد چالیدره طرقبه ، تپه های ماهوری و مناطق مسکونی به چشم می خورد.

در مجموعه توریستی چالیدره با توجه به گفته مسئولان، ترن کوهستان راه اندازی و به بهره برداری خواهد رسید.

نزدیک ترین شهر به منطقه چالیدره، شهر مقدس مشهد است. مجموعه تفریحی چالیدره مشهد برای استفاده عموم گردشگران آزاد می باشد و برای وسایل نقلیه مسافران و بازدیدکنندگان پارکینگی در نظر گرفته شده است.

به شما مسافران و گردشگران عزیز، صرف یک قوری چای در ارتفاع کوه های مجتمع گردشگری چالیدره طرقبه با چشم اندازی زیبا و خیره کننده را توصیه می نماییم.

منبع : نشاط آوران

منطقه طرقبه مشهد یکی از ناحیه های دشت توس با نام ترغبد در قرون اسلامی بوده است و به دلیل اینکه در مسیر کوهستانی و مال رو مشهد به نیشابور واقع بود در طی سده های اسلامی به صورت گذرگاه و گشت و گذار به حساب می آمد. ریشه طرقبه از نام ترغبد به معنی آبادی بزرگ گرفته شده است.

طرقبه از جمله ییلاق های کوهستانی اطراف شهر مشهد می باشد که در جنوب غربی این شهر و در مسیر جاده جاغرق قرار گرفته است. طرقبه از سمت غرب و شمال به ترتیب توسط کوه های بینالود و کوه تخت رستم احاطه شده است. در منطقه طرقبه مشهد باغ های فراوان و سرشار از میوه های گوناگون از جمله سیب و گیلاس وجود دارد و چشمه سارهای زیبا منظره تماشایی را به این منطقه ییلاقی بخشیده است. رودخانه های زیبا از کنار این منطقه گذشته و در فصل تابستان دارای آب و هوای مطبوع و لذت بخشی است. به دلیل اتصال داشتن دره سر سبز  و خرم طرقبه به مناطق ییلاقی دیگر و نزدیکی به شهر مقدس مشهد مورد توجه زائران و مردمان شهر بوده است. این تفرجگاه جاذبه گردشگری و سیاحتی را از جنبه توریستی فراهم کرده و نقش موثر و با اهمیتی را برای مردمان طرقبه و مشهد داشته است.

طرقبه بین دو گودی واقع شده که در سمت چپش رودخانه را شاهد و در طرف راست بازه زو به ارتفاع حدود 1433 متر از سطح دریا را نظاره گر هستیم.

امکانات و خدمات منطقه طرقبه شامل این موارد می باشد:

• پارک عمومی از جمله می توان به پارک پونه اشاره کرد که بازدید زیادی از آن صورت می گیرد.
• وجود رودخانه در اطراف پارک
• دوایر پست
• دوایر مخابرات
• جایگاه پمپ بنزین
• مسجد
• درمانگاه
• رستوران های متعدد در محیط طبیعی طرقبه
• فروشگاه های صنایع دستی
• دیگر امکانات رفاهی

علاوه بر داشتن این امکانات و شرایط آب و هوایی مساعد، وجود هتل بزرگ طرقبه بر جاذبه های دیدنی طرقبه اضافه شده است. در منطقه طرقبه مشهد صنایع چوبی به ویژه سبد بافی، لوخ بافی ، گلدوزی و قالیبافی صورت می گیرد و صنعت دست ساز خود را در اختیار مسافران و زائران قرار می دهند.

سبد حصیری طرقبه معروف به لوخ و قالی گلباقیان از شهرت مخصوصی برخوردار است. از غذاهای محلی این منطقه می توان به دیزی، فسنجان، قورمه و شیشلیک  اشاره نمود. هم چنین فالوده و بستنی طرقبه  هم زبانزد است.

منبع : نشاط آوران